Mục lục
ToggleVật bàn thờ gia tiên gồm những gì, cách sắp xếp bàn thờ như thế nào là những câu hỏi được những người thờ cúng gia tiên quan tâm và tìm hiểu. Bộ đồ thờ bàn thờ gồm những gì còn phụ thuộc vào văn hóa thờ cúng của từng vùng miền, kích thước bàn thờ và mục đích của việc tế lễ gia tiên trong gia đình. Bàn Thờ Dànam đã tổng hợp những vật phẩm cơ bản cần có trên bàn thờ tổ tiên như sau:
Bát hương (lư hương)
Lư hương, hay còn gọi là bát hương, là vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên, dùng để thắp hương trong nghi lễ thờ cúng. Người xưa tin rằng bát hương dùng để kết nối hai thế giới âm dương và là không gian linh thiêng cho linh hồn tổ tiên trở về. Gia đình có thể lựa chọn số lượng và kích thước của bát hương phù hợp với mục đích thờ cúng và kích thước bàn thờ.
Thông thường, bàn thờ có ba bát hương: bát lớn giữa thờ Thổ Công, bát nhỏ bên trái thờ gia tiên, và bát bên phải thờ ông Mãnh và bà Cô. Gia đình có bàn thờ Thổ Công và gia tiên riêng thì có thể đặt bát hương theo cách riêng.
Ống cắm hương nhang
Mục đích chính của vật phẩm này là để cắm nhang hoặc hương, giúp duy trì không gian thờ cúng gọn gàng hơn. Ống cắm nhang thường được sắp xếp gần bình hoa và theo cách đối xứng hai bên bàn thờ. Tuy nhiên, trong trường hợp các gia đình có bàn thờ kích thước nhỏ hoặc vừa, việc thêm ống cắm hương có thể không cần thiết, nhằm tránh làm cho không gian thờ cúng trở nên quá tải và rối rắm.
Bộ chén bát thờ cúng
Trên bàn thờ tổ tiên của người Việt, thường có sáu chén được dùng để đựng lễ vật cúng, có thể làm từ gốm Bát Tràng hoặc các vật liệu khác. Vào các dịp lễ, tết, hoặc giỗ chạp, người Việt Nam thường chuẩn bị mâm cỗ để cúng tưởng nhớ tổ tiên và những người đã khuất. Những chén này không chỉ đựng đồ cúng mà còn dùng để dâng các lễ vật lên bề trên.
Bộ đũa trên tủ thờ cúng
Trong nghi lễ thờ cúng của người Việt, đũa thường được đặt trên bàn thờ tổ tiên cùng với bộ bát, thường là sáu đôi, phản ánh sự tôn trọng và lòng kính yêu dành cho các bậc tiên tổ. Đôi đũa này còn là biểu tượng cho việc tổ tiên đang cùng tham gia bữa ăn với con cháu. Người Việt Nam mang niềm tin sâu sắc rằng người đã khuất vẫn tồn tại trong một thế giới song song, tương tự như thế giới của chúng ta, nơi họ vẫn tiếp tục các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như ăn uống.
Bộ ấm trà cúng bái nhỏ
Bộ ấm trà dâng trên bàn thờ gia tiên thường gồm một ấm trà, sáu tách và một đĩa để đựng ấm chén. Mục đích chính của việc này là để dâng trà và nước, biểu thị lòng hiếu thảo và sự tôn kính dành cho tổ tiên. Vào những dịp đặc biệt, các gia đình sẽ pha trà và dâng lên bàn thờ, với hy vọng rằng tổ tiên sẽ cảm nhận được tình cảm và có thể thưởng thức hương vị trà tại thế giới bên kia.
Kỷ chén, nậm rượu
Tùy theo sở thích và nhu cầu của gia chủ, nậm rượu trên bàn thờ có thể được làm từ sứ hoặc nhựa. Thường thì kỷ chén có thể được đặt đơn lẻ hoặc trong một kệ thờ cùng với các vật phẩm khác. Bình thường, hai bên bàn thờ gia tiên sẽ có hai nậm rượu và một kỷ thờ với ba hoặc năm chén. Trong các dịp quan trọng, gia chủ sẽ chuẩn bị nước và rượu, đổ vào các chén trên kỷ thờ để dâng cúng tổ tiên, như một nghi thức tri ân những người đã khuất.
Đĩa hoa quả (mâm bồng)
Mâm bồng, còn được biết đến với tên gọi đĩa hoa quả, là một phần không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên của mỗi gia đình. Đây là nơi đựng hoa quả, bánh kẹo và các vật phẩm lễ khác dành để dâng cúng tổ tiên. Thường thì các mâm bồng được sắp xếp một cách cân đối và hài hòa ở hai bên bàn thờ, hoặc đặt một đĩa hướng về phía Đông, tạo nên một không gian thờ cúng trang trọng và tinh tế.
Chóe thờ
Trên bàn thờ gia tiên, thường có ba chóe thờ được sử dụng để đựng muối, gạo, và nước hoặc rượu, biểu thị lòng thành kính và nguyện cầu sự sung túc, dư dả cho gia đình. Tuy nhiên, đối với những gia đình có không gian bàn thờ khiêm tốn, việc sắp xếp chóe có thể được điều chỉnh linh hoạt số lượng ít hơn, tùy thuộc vào diện tích và sự phù hợp với không gian thờ cúng.
Lọ hoa tươi
Lọ hoa tươi trên bàn thờ gia tiên đóng vai trò quan trọng, được dùng để cắm hoa tươi dâng tặng lên tổ tiên. Những bình hoa này thường được đặt đối xứng hai bên bàn thờ hoặc một bình duy nhất ở phía Tây, tăng thêm vẻ đẹp thẩm mỹ và may mắn theo phong thủy, nhất là đối với những gia đình có bàn thờ rộng lớn.
Đèn thờ hoặc nến
Đèn thờ hoặc nến là những vật dụng thiết yếu để duy trì ánh sáng trong không gian thờ cúng, thường xuyên được đặt thành đôi bên cạnh kỷ chén. Trong văn hóa Việt Nam, ánh sáng từ đèn thờ được coi là dẫn đường cho linh hồn tổ tiên tìm về thế gian.
Di ảnh gia tiên
Di ảnh gia tiên là tâm điểm của bàn thờ, nơi tưởng nhớ những người đã khuất, thường được đặt theo quy tắc truyền thống “nam tả nữ hữu”. Tùy theo phong tục từng vùng, di ảnh có thể được giữ trên bàn thờ từ ba năm đầu tiên sau khi mất đến nhiều năm liền. Các ảnh thường được bảo quản cẩn thận trong khung gỗ hoặc kim loại, kèm theo kính bảo vệ, và trang trọng đặt trên bàn thờ.
Các vật phẩm trên bàn thờ gia tiên thường được sắp xếp theo nguyên tắc ngũ hành, cụ thể:
- Kim tượng trưng cho sự chắc chắn và vững bền: Được biểu hiện qua các vật dụng bàn thờ gia tiên làm từ kim loại như lư đồng, giá nến…
- Mộc đại diện cho sự sống và tăng trưởng: Được thể hiện qua chất liệu gỗ của bàn thờ, bài vị, đũa thờ, ngai thờ…
- Thủy tượng trưng cho sự chảy trôi, thay đổi và tinh khiết: Được biểu hiện qua các chén nước, nậm rượu, bình hoa, bộ ấm trà…
- Hỏa tượng trưng cho sức mạnh và sáng tạo: Thường được biểu hiện qua nhang, đèn dầu, nến…
- Thổ tượng trưng cho sự nghiệp và sự ổn định: Thể hiện qua các vật phẩm thờ cúng làm từ gốm sứ như bát đĩa, ấm chén, lọ đựng hoa…
Trên đây là tất cả thông tin trả lời cho câu trả lời cho câu hỏi bàn thờ gia tiên gồm những gì cũng như cách bày trí vật phẩm trên bàn thờ một cách chuẩn phong thủy nhất. Nếu có thắc mắc gì trong vấn đề này, hãy nhanh chóng liên lạc với Bàn Thờ Dànam để được hỗ trợ nhé.